विनाकसुर जेलमा, किन र कसरी भयो त्यस्तो ?

राष्ट्र न्यूज सम्वाददाता
पौष ८, २०७४
jail

रामचन्द्र नेपाल

८ पुस, मलेसिया । १३ महिनासम्मको अथक खोजीपछि मलेसियाको एउटा जेलमा भाइ त भेटिए, तर उनले दाइलाई चिनेनन् । जेलको चार दिवारभित्र रहेका आफ्नै सहोदर भाइलाई भेट्न पुगेका सिरहाका रामविहारी महतोका लागि त्यो क्षण हर्ष न विस्मातको बन्न पुग्यो ।

बेपत्ता भएका आफ्ना भाइ किशुनदेव महतो फेला पर्नु निकै ठूलो खुशीको कुरा थियो । तर, जब भाइको दिमागी हालत बिग्रिसकेको थाहा भयो, दाजुको मन खिन्न हुनु स्वाभाविकै हो । एकसाथ हुर्किएको आफ्नै भाइले नचिन्दा रामविहारी निराश भएर फर्किए ।

भाइ किशुनदेवको दिमागी हालत बिग्रिसकेको थियो । यही कारण बारम्बार नेपालबाट सोधखोज गरिरहेका आफन्तलाई पनि रामविहारीले भाइ फेला परेको खुशी बाँड्न सकेनन् ।

सिरहा लहानमा घर भएका ३७ वर्षीय किशुनदेव परिवारका चार दाजुभाइमध्येका साहिँला हुन् । करीब चार वर्षअघि रोजगारीको सिलसिलामा उनी मलेसिया आएका थिए ।

यसैगरी उनका लाजु रामविहारी पनि मलेसियामै कामदार थिए । किशुन देव क्वालालम्पुर विमानस्थलमा क्लिनरको काम गर्दथे भने दाजु रामविहारी पेनाङको एक गार्मेट कम्पनीमा । मलेसियामा भने दुई भाइको भेट भएको थिएन ।

नेपाली दुताबास, कम्पनी र विभिन्न संघ संस्थाको सहयोगमा गत बुधबार दुबै दाजुभाइ स्वदेश फर्किएका छन् ।

कसरी फसे किशुनदेव ?

किसुनदेव निरन्तर विमानस्थलमा क्लिनरको काम गरी दुःखसाथ कमाएको पैसा जोगाएर घर परिवारलाई पठाउँथे । परिवार पनि सन्तुष्ट नै थिए ।

एक दिनको कुरा हो, क्वालालम्पुर अन्तराष्ट्रिय विमानस्थलमा अध्यामनले छापा हान्यो । क्लिनरका रुपमा काम गर्ने कतिपय कामदार वैधानिक थिएनन् । वैधानिक भएकाहरु बचे, अवैधानिक चाँहि अध्यागमनको फन्दामा परे । तर, अवैधानिक नहुँदा नुहँदै पनि किशुनदेव परिबन्दमा परेर जेल जान बाध्य भए ।

किसुनदेवसँगै अन्य देशका श्रमिक पनि एयरपोर्टमा काम गर्थे । किसुनदेवसँगै काम गर्ने बंगलादेशी साथी अवैधानिक रहेछन् । ती बंगलादेशी साथीले चलाखीपूर्वक किसुनदेवको ड्रेस र कार्ड मागेछन् । आफू वैधानिक भएकाले साथीलाई आफ्नो ड्रेस र कार्ड दिँदा के नै फरक पर्ला र ? भन्ने किसुनदेवको सोच रहेछ । तर, त्यसमै उनी फसे ।

जव चेकिङ शुरु भयो, किशुनदेव र उनका बंगलादेशी साथी अलग–अलग स्थानमा थिए । राम्रोसँग मलाया र अंग्रेजीसमेत नजान्ने किसुनदेवलाई प्रहरीले वैधानिकताको प्रमाणपत्र देखाउन भन्यो । तर, उनीसँग त्योबेला साथमा कुनै प्रमाण थिएन । प्रमाण देखाउन नसकेपछि उनलाई ‘अवैधानिक’ ठहर गर्दै कारवाही प्रकृया थालियो ।

१३ महिनासम्म लापत्ता

परिवारसँग सम्पर्कविहीन भएपछि किशुनदेवका परिवार चिन्तित भए । उनीहरुले मलेसियाकै पेनाङमा रहेका उनका दाजु राम बिहारीलाई फोन गरेर भाइको खोजी गर्न ताकेता गरिरहे । मानिसहरुको त्यो भिडमा दाइले आफ्नो भाइलाई कसरी फेला पारुन् ? अर्कोतिर कम्पनीले उनलाई विदासमेत दिँदैनथ्यो । मेनपावर तथा अन्य निकायसँग पुग्ने आधारसमेत राम विहारीले पाएनन् । यही अन्योलवीच करीव १३ महिना बित्यो ।

नेपाली दुतावास मलेसियाले प्रत्येक महिनाजसो जेल र डिटेन्सन क्याम्पमा रहेका नेपाली श्रमिकको डाटा निकाल्ने गर्छ । आफैं पनि जेल र क्याम्पमा पुगेर बन्दी नेपालीलाई भेट्ने गर्छ । दुतावासमार्फत यसरी खोज्दा पनि किसुनदेव पत्ता लाग्न सकेनन् । भएछ के भने उनी पनि बंगलादेशी बन्दी भएकै ठाउँमा बस्न पुगेछन् ।

अन्ततः नेपाली दुतावासको अथक प्रयासपछि किसुनदेव मलेसियाको एक क्याम्पमा रहेको पत्ता लाग्यो । तर, धेरै ढीलो भइसकेको थियो । र, उनको अवस्था निकै नाजुक भैसकेको थियो । उनी कसैलाई पनि चिन्न सक्ने अवस्थामा थिएनन् ।

दुतावासले अनेकौं प्रयासपछि किसुनदेवलाई नेपाल पठाउने तयारी थाल्यो । दुई पटकसम्म सरकारी रकमवाट र एक पटक परिवारले टिकट उपलब्ध गराइदिए । तर, किसुनदेव त्यो ठाउँ छाडेर अन्यत्र जानै मानेनन् ।

जहाजमै होहल्ला

तीन पटकसम्म हवाई टिकट किनेर किसुनदेवलाई जहाजसम्म त पुर्‍याइयो, तर नेपाल पठाउन सकिएको थिएन । जहाजभित्र पस्नासाथ उनी निकै कराउँथे । हो-हल्ला गरेर तोडफोड गर्थे । अनि उनको यात्रा रोकिन्थ्यो ।

विमान नचढ्दासम्म उनी केही शान्त देखिन्थे । तर, जब विमानको सिटमा बस्थे, त्यसपछि चिच्याउन र मनपरी बोल्न थाल्थे । उनलाई सम्हाल्नै गाह्रो हुन्थ्यो ।

बल्ल बल्ल चौथोपटक गत बुधवार उनी नेपाल पुग्न सफल भएका छन् ।

यसरी भयो स्वदेश फिर्ती

नेपाली दुतावासको अथक प्रयास र सहोदर दाजुको सहयोगमा किसुनदेव स्वदेश फर्कन सफल भएका हुन् । किसुनदेवको उपचारका लागि नेपाली दुताबासले उनी बसेको क्याम्पलाई अनुरोध गरेको थियो । दुई महिनासम्म उनलाई अस्पताल भर्ना गरियो ।

अन्ततः स्वदेश फर्कने दिन उनले जहाजमा पनि कुनै बबाल मच्चाएनन् । शान्त रहे ।

दुतावासकै अनुरोधमा पेनाङगमा रहेका दाजु राम विहारीलाई उनी काम गर्ने कम्पनीले विदा पनि दियो । यति भएपछि दाजुकै जिम्मा लगाएर किसनदेवलाई स्वदेश फर्काउन सहज भयो ।

मलेसियास्थित गैरआवासीय नेपाली संघले किसुनदेवका लागि हवाइ टिकट उपलब्ध गराइदियो । र, किशुनदेव नेपाल फर्किए ।

घटदैछन् जेलमा नेपाली

विगतको तुलनामा अचेल मलेसियाको जेल र क्याम्पमा नेपालीको सख्यामा कमी आएको छ । अवैधानिक भएर बस्नुहुदैन भन्ने ज्ञान बढ्नु अनि स्वदेश फर्कन सरकारले डिसेम्वर महिनासम्म छुट दिनु नै यसका कारण हुन् ।

दूताबास स्रोतका अनुसार जेल पर्ने नेपालीहरुको संख्यामा कमी आएको छ । अहिले करीव करीव दुई सय जति नेपाली यहाँको जेलमा छन् भने दुई सयजति क्याम्पमा छन् । क्याम्पमा रहेका नेपाली पनि छिट्टै स्वदेश फर्किने तयारीमा छन् ।

कतिपयको पूरै विवरण नआएको र कतिपयको हवाई टिकट समयमै उपलब्ध हुन नसकेका कारण केही समय लागेको नेपाली दुतावासका द्वीतीय सचिव महेशमणि त्रिपाठीले जानकारी दिए ।

स्रोतः अनलाइनखबर

Related News

सम्बन्धित समाचार

  • सबै रेकर्ड तोडियो, मोबाइल आयात अहिलेसम्मकै उच्च

    राष्ट्र न्यूज सम्वाददाता जेठ ११, २०७८
    काठमाडौँ, जेठ १० । कोरोना  सङ्क्रमणका  कारण अभौतिक   (भर्चुअल)   गतिविधि   बढ्दा   त्यसको   प्रत्यक्ष प्रभाव  मोबाइल…
  • फेरि होला लकडाउन ?

    राष्ट्र न्यूज सम्वाददाता चैत्र ११, २०७७
    काठमाडौं : कोरोना भाइरस संक्रमण रोकथाम तथा नियन्त्रण गर्न लकडाउन गरिएको एक वर्ष पूरा भएको छ। सरकारले ठीक एक वर्षअघि चैत ११…
  • राष्ट्रपति भण्डारी बंगलादेश जाने

    राष्ट्र न्यूज सम्वाददाता फागुन २८, २०७७
    राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीले छिमेकी मुलुक बंगलादेशको भ्रमण गर्ने भएकी छन् । भण्डारीले चैत ९ र १० गते बंगलादेश भ्रमण गर्ने…
  • फेरी बढ्यो पेट्रोलियम पदार्थको मूल्य

    राष्ट्र न्यूज सम्वाददाता फागुन १८, २०७७
    भारतीय आयल निगमले पेट्रोलियम पदार्थको मूल्य फेरि बढाएर पठाएको छ। आइओसीले सोमबारदेखि लागू हुने गरी पेट्रोलियम पदार्थको मूल्य बढाएर पठाएको…
  • आज श्रीस्वस्थानी व्रत सकिदै

    राष्ट्र न्यूज सम्वाददाता फागुन १५, २०७७
    पोखरा, १५ फागुन । पौष शुक्ल पूर्णिमा दिनबाट शुरु भएको श्रीस्वस्थानी व्रत आज सकिदै छ । आजबाट श्रीस्वस्थानी परमेश्वरीको पुस्तकलाई…

Archives

Archives