झण्डै ३५ वर्ष पहिले सोंथर बेँसीमा हालको मादी गाउँपालिका वडा नं.–८ मा पर्ने नागीधार र पाखुरीकोट गाउँ र वडा नं. १० मा पर्ने भाचोक गाउँले संयुक्त रुपमा मिलेर धुमधामका साथ पुस १५ मा बजार तथा मेला आयोजना गरी मनाइन्थ्यो । सो मेला भर्न छिमेकी गाउँहरु रबैडाँडा, पोसी, पर्क्यु, गोर्जे, गहते, मिजुरे, मुग्ग्री, सैमराङ, वारचोक, बरालडाँडा, थुम्सीकोट, मकैखोला, ढोडेनी, कयरे, माझठाना, साब्ले, याङजाकोट , तारकाङ, थुमाकोडाँडा, नामर्जुङ, ताङतिङ सम्म र लमजुङको सिङ्दी, पसगाउँ, भोजे चरागाउँ, कुम्लुङ, घाम्राङ, गिलुङ टक्सार, करापु साथै करापुटारसम्मका मानिसहरु आउँदथे ।

मेलामा विशेष गरी जुवातास, कौडी खेल्ने, सांस्कृतिक ठेटार नाच कार्यक्रम तथा ठेलो प्रतियोगिता मुख्य रुपमा हुने गर्दथ्यो । सांस्कृतिक ठेटार नाच तथा ठेलो प्रतियोगितामा भाग लिन तथा हेर्न विभिन्न गाउँबाट मानिसहरु सहभागी हुने गर्दथे ।

सो मेला सोंथर बेँसी टारी बजार नामले प्रख्यात थियो । मेलामा लेकबाट तरुल ल्याएर बिक्री समेत गरिन्थ्यो । मेला स्थल वरिपरि नजिकै पशुचौपायका गोठहरु प्रशस्त हुने गर्दथ्यो । जसले मेलालाई थप आकर्षक बनाएको हुन्थ्यो । मेलामा सहभागी हुन आउने छिमेकी गाउँका युवायुवतीहरु एकआपसमा सहमति भई भागी विवाहसम्म पनि हुने गर्दथ्यो । यसरी सोंथर बेँसी टारी बजार मेलाले समग्रमा सो आसपास क्षेत्रको प्रचार , कृषि प्रवर्धन साथै छिमेकी गाउँहरुविच एक आपसमा भातृत्व सम्बन्धको विकास गराएको थियो ।

विविध कारणवस ३५ वर्षसम्म स्थगित भएको महत्वपूर्ण एतिहासिक मेला हाल पुनः यस भेकका हामी युवाहरुको सक्रियतामा सोंथर बेँसी विकास समिति नामक सामाजिक संस्था जिल्ला प्रशासन कार्यालय, कास्कीमा दर्ता भई सोहि समितिको आयोजनामा यही मिति २०७९ फागुन १ गतेदेखि ३ गतेसम्म बृहत रुपमा हुन लागेको हो । सो समितिको विधान अनुसार मादी ८ र १० का इच्छुक ब्यक्तिहरु सदस्यता बन्न खुल्ला गरिएको छ । सदस्य बन्नका लागी साधारण सदस्यले १ सय र आजीवन सदस्यले १ हजार शुल्क तिर्नुपर्ने प्रावधान विधानमा उल्लेख छ ।

पुस पन्ध्रमा छिमेकी गाउँहरु सबै ठाउँमा कार्यक्रम हुने हुँदा फागुन १ गते बाट गर्न लागिएको हो । फागुन १ गतेदेखि हुने सो मेलामा विशेष गरी सोंथर बेँसी लगायत त्यस आसपास क्षेत्रमा उत्पादित कृषि वस्तु तथा पशुचौपायहरुको प्रदर्शनी एवम् बिक्री गरिनेछ ।
।
त्यस्तै खेलकुद तर्फ वडास्तरीय भलिबल प्रतियोगिता , खुल्ला छेलो÷ठेलो प्रतियोगिता , रसी तान्ने प्रतियोगिता , सांस्कृतिक तर्फ खुल्ला सामुहिक नृत्य प्रतियोगिता , खुल्ला दोहोरी प्रतियोगिता , खुल्ला भजन प्रतियोगिता साथै स्थानीय युवा क्लबहको ठेटार नाच एवम् चर्चित कलाकारहरुको समेत प्रस्तुती रहनेछन् ।

सो ३ दिने मेलाको लागि मुख्य प्रायोजन मादी गाउँपालिकाको कार्यालयले गर्ने भएको छ । सोंथर बेँसी तथा त्यस क्षेत्रको प्रवर्धन, कृषि र पर्यटन भन्ने मूल नाराका साथ मेला आयोजना गर्न लागिएको हो । सोंथर बेँसीमा हाल फार्महाउस एवम् केहि होमस्टे समेत सन्चालनमा रहेका छन् ।

फार्महाउसमा बसेर नजिकै वार्दी खोलामा पौडी खेल्दै दुवाली थुनेर असला माछा मार्दै आनन्द लिन सकिने साथै नजिकै टारी खेतहरुमा गोठहरु समेत रहेकाले गोठमा खिर खाने जस्ता अनुभव लिइ आनन्द समेत लिन सकिनेछ ।

३५ वर्ष अघि सम्म निकै प्रख्यात रहेको उक्त सोंथर बेँसी मेला पुन सन्चालन हुन लाग्दा यस भेक साथै ३५ वर्ष अघि सो मेलामा पुगेका ब्यक्तिहरुमा निकै उत्साह देखिएको छ । हाल सो बेँसीसम्म ग्रामीण सडक समेत पुगेको छ । पोखरा –२६ बिजयपुर बाट कालिका सौरे भगवतीटार थुम्सीकोट हुँदै मादी –१० मकैखोला ,कयारे ,दोडेनी, लुम्दी भएर करिव ३० किलोमिटरको दुरीमा सोंथर बेँसी सजिलै पुगिन्छ ।

सोंथर बेँसी नागीधार, पाखुरीकोट र भाचोक गाउँको संगम बेँसी पनि हो । गुरुङ भाषामा सोंथर भनेको ३ गाउँलाई जनाउँदछ । यो बेँसी निकै सुन्दर रहेकाले हाल यहाँ बसोबास गर्ने मानिसहरु सुन्दर बेँसी भन्न पनि रुचाउँछन् । त्यसकारण हाल यो बेँसीलाई सुन्दर बेँसी पनि भनिन्छ ।

यो बेँसी विशेष गरेर कृषि तथा पशुपालनका लागि निकै उपयुक्त रहेको छ । नजिकै वार्दी खोला बगेको र जुनसुकै समयमा पनि सिँचाई व्यवस्थापन गर्न सकिने साथै नजिकै जङ्गल रहेकाले पनि सोंथर बेँसी कृषि र पशुपालनको लागि उपयुक्त मानिन्छ । यो बेँसीमा हाल २० बढि घरधुरी रहेका छन् । आ आफ्नो खेत जग्गामा नयाँ घरहरु निर्माण हुने क्रम तिव्र छ ।

पर्यटन प्रवद्र्दनका लागि सोंथर बेँसी तथा आसपास क्षेत्र बाट सम्भावित ट्रेकिङ्ग रुटहरु ः

१ पोखरा, बेगनास, लिपेनी, थुम्सीकोट, मकैखोला, कयारे, ढोडेनी, लुम्दी भएर सुन्दरबेँसी र सुन्दरबेँसीबाट भाचोक, वार्चोक, याङ्गजाकोट, ताङ्गतिङ्ग, सिकलेस हुँदै घलेखर्क, लाहाचोक, पोखरा ।

२ पोखरा, कालिका, सौर्य, भगवतीटार, थुम्सीकोट, सुन्दरबेँसी, नागीधार, पाखुरीकोट, मिजुरे गोर्जे, मुग्री, करापुटार हुँदै दमौली, पोखरा ।

३ पोखरा, बेगनास, लिपेनी, थुम्सीकोट, सुन्दरबेँसी, नागीधार, रबैडाँडा, पोसी, सिङ्गदी, पसगाउँ, भुजुङ्ग, घनपोखरा, घलेगाउँ, खुदी हुँदै बेशीसहर, काठमाण्डौ ।

४ पोखरा, थुम्सीकोट, सुन्दरबेँसी, नागीधार, पाखुरीकोट, रबैडाँडा, पसगाउँ, भुजुङ्ग, घनपोखरा, खुदी, भुलभुले, ङादी हुँदै मनाङ् ।

५ पोखरा, थुम्सीकोट, सुन्दरबेँसी, नागीधार, बइम्रुधि च्व्हो , सिताथान (सिद्दबाबा थान) , सबुपोखरी डाँडा, करापुडाँडा हुँदै लम्तरी डाँडा, भाचोक, वार्चोक, याङ्गजाकोट, पोखरा ।

६ पोखरा, थुम्सीकोट, सुन्दरबेँसी, नागीधार, सबुपोखरी डाँडा, करापुडाँडा हुँदै याङ्गजाकोट, पोखरा ।

७ पोखरा, थुम्सीकोट, सुन्दरबेँसी, नागीधार, सबुपोखरी डाँडा, करापुडाँडा हुँदै ताङतिङ, सिक्लेस, तप्राङ्ग, पोखरा ।

८ पोखरा, थुम्सीकोट, सुन्दरबेँसी, नागीधार, सबुपोखरी डाँडा, करापुडाँडा हुँदै क्वहोलासोंथर तथा दुध पोखरी तिर्थ स्थल

कसरी पुग्ने सोंथर बेँसी ? धेरै गाउँ ठाउँहरु बाट सोंथर बेँसी पुग्न सकिन्छ ।

ःपोखरा–२६ विजयपुरबाट कालिका, सौर्य, भगवतीटार हुँदै थुम्सीकोटसम्म २० कि.मिको दुरीमा पुगिन्छ । त्यस्तै पोखरा–१३, भद्रकालीबाट काहुँखोला, कसेरी, चितेपानी, भैँसे, तारकाङ बेँसी, भगवतीटार हुँदै थुम्सीकोटसम्म १८ कि.मि.को दुरीमा पुगिन्छ । पोखरा–३१, वेगनासबाट स्याङ्खुदी, सौर्यबजार, भगवतीटार हुँदै पनि थुम्सीकोट पुगिन्छ । त्यसैगरी लमजुङको करापुटारबाट कल्याङबेँसी हुँदै मुग्रीबेँसीबाट समेत थुम्सीकोट पुग्न सकिन्छ ।

थुम्सीकोटबाट मकैखोला, कयरे, ढोडेनी, लुम्दी हुँदै १० कि.मि.को दुरीमा सवारी साधनबाट सोंथर बेँसी सजिलै पुगिन्छ । यदि थुम्सीकोट बाट पैदलयात्रा गर्ने हो भने वार्दीखोलाको तिरैतिर हिँडेर १ घण्टाको पैदल यात्रापछि सोंथरबेँसी पुगिन्छ । पोखराबाट जम्मा ३० कि.मि.को दुरीमा सोंथर बेँसी रहेको छ । हालः नागीधार र पाखुरीकोट गाउँबाट पनि सो बेँसीसम्म सडक पुगेको छ भने भाचोकबाट जोड्ने क्रममा रहेको छ ।
अन्तमा मेलामा सहभागिताका लागि सबैलाई अनुरोध गर्दछु ।                                                                                                                                                                                                                                                                                                                ओम प्रकाश गुरुङ
अध्यक्ष ः सोंथर बेँसी विकास समिति
एवम् जनप्रतिनिधि मादी –८ कास्की
९८५६०४८४४३ , ९८०६५४८४४३